Ay'daki Açık Hava Müzesi
Açık hava müzeleri yalnızca Dünya’da bulunmuyor. Güneş Sistemi’nin birçok yerinde de eski araçların kalıntılarından oluşan minik açık hava müzeleri vardır. Bu müzelerden en büyüğü ve en çok esere sahip olanı uydumuz Ay’da yer alır. Ay’daki eserler farklı ülkelerin planladığı 40’tan fazla ziyaretten arta kalanlarla oluştu. İlk eser 1959 yılının Eylül ayında Ay’a inen Luna 2 aracıdır. Apollo görevleriyle eser sayısındaki ciddi bir artış oldu. 1969 yılında Apollo 11 Ay’a ulaşan ilk görevdi. Ancak son olmadı! İnsanlı görevler kapsamında daha sonra Apollo 17’e kadar 6 farklı insanlı iniş gerçekleşti. Bu inişlerin tarihteki önemi düşünüldüğünde özellikle Apollo görevleri kapsamında hem uzay araçlarının parçaları hem de astronotların bıraktığı anılar bu açık hava müzesinin nadide parçaları diyebiliriz. Yalnız bu müzenin şu an için hiç ziyaretçisi yok. Yakın zamanda olur mu onu da gelecekte yapılması planlanan Ay görevleri belirleyecek. Peki Ay’ı bugün ziyaret etsek neler görürüz?
Ay’daki açık hava müzesinde farklı bakış açılarıyla birçok farklı tur düzenlenebilir. Ancak tahminen öncelikle ziyaretlere Apollo 11’in iniş yeri ile başlanırdı. Burada Ay’a iniş aracının kalan ayakları görülür ve bu ayakların üzerinde ilk görevin imzasını taşıyan levha anlatılarak incelenirdi. Ayaklar üzerinde duran merdivenin hemen önünde ise Neil Armstrong’ın Ay yüzeyindeki ilk adımının ayak izi duruyor olurdu. Ayak izinin gerçeğini görmek eminim birçok kişiyi heyecanlandırırdı. Tura devam ederken Neil Arstrong ve Buzz Aldrin’in birbirini takip eden sayısız ayak izi görülürdü. Bu ayak izlerinin takip edilmesi sonucunda ise Ay’a saplanan Amerikan bayrağı fark edilirdi. Anılarda büyük yer kaplayan bu alanından sonra diğer Apollo görevlerinin iniş yerleri ve Ay üzerinde bırakılan ya da düşen araçlar ile roket parçaları incelenirdi. Apollo görevlerinden kalan en az 22 tane büyük parça şu an Dünya’dan bile saptanabildiğine göre bu turun oldukça uzun süreceğini hesaba katmak gerekiyor. Bunların yanında Ay’a yerleştirilen Ay’daki ayna, Güneş rüzgarı ölçüm aleti, depremölçerler gibi bilimsel deney aletleri ve cihazları da yerinde görülürdü. En heyecan verici noktalardan biri de tahminen ay aracının görülmesi olurdu.
Apollo görevleri kapsamında bazı astronotların anı olarak bıraktığı eşyalar da bu müzeye farklı bir hava katıyor. Bunlardan en etkileyici olanı Charlie Duke’un bıraktığı aile fotoğrafıdır. Bunun dışında Apollo 14 astronotlarından Alan Shephard’ın ay yürüyüşü sırasında oynadığı golf topları da diğer ilgi çekici eserler arasında yer alır. Apollo 15 görevi kapsamında bırakılan uzay çalışmaları sırasında hayatını kaybeden uzay insanlarının isimlerinin yazılı olduğu plaka ise hüzünlü bir eserdir.
Kimisi yakın zamanlarda üretilmiş kimisi de neredeyse 60 yıllık olan farklı ülkelerin gönderdiği insanız uzay araçları da tek tek bu açık hava müzesinde incelenebilir. Bunlardan bazıları başarılı iniş yapmış şekilde sağlam dururken bazılarının da çakılmış ya da paramparça olmuş haldedir.
Ay’daki açık hava müzesinin şimdilik ziyaretçisi yok. Ancak gelişmeler ve haberlere bakılırsa bu yalnızlık uzun sürmeyecek gibi görünüyor.
