Jovian Sistem: Jüpiter ve Uyduları

Jovian Sistem: Jüpiter ve Uyduları

Güneş Sistemi’nin en büyük gaz gezegeni Jüpiterdir. Dünya bir üzüm büyüklüğünde olsaydı, Jüpiter bir basketbol topu büyüklüğünde olurdu. Jüpiter ve uyduları bir başka deyişle Jovian Sistemi, Jüpiter ve onun Galileo uyduları olarak bilinen en büyük dört uydusunu içerir. Yukarıdan aşağıya, gösterilen uydular Io, Europa, Ganymede ve Callisto'dur.

Jüpiter'in atmosferindeki fırtına olan Büyük Kırmızı Nokta, saatte yaklaşık 400 km hızla saat yönünün tersine esmektedir. Fırtına kuzeyden güneye bir Dünya çapından ve doğudan batıya iki Dünya çapından daha büyüktür.

Güneş’e yakınlık açısından 5. Sırada yer alan Jüpiter’in atmosferindeki çizgileri ve girdapları aslında bir hidrojen ve helyum atmosferinde yüzen soğuk, amonyak ve su bulutlarıdır.

Jüpiter’in etrafında dolanan çok sayıda uydusu vardır (79). Jüpiter'in de birkaç halkası vardır, ancak Satürn'ün göz alıcı halkalarının aksine, Jüpiter'in halkaları çok soluktur ve buzdan değil tozdan oluşmaktadır.

Io: Güneş Sistemi’ndeki en volkanik olarak aktif uydudur. Yanardağlarından yükselen lav onlarca km yüksekliğe ulaşabilir. Bazı volkanik patlamalar Dünya’daki teleskoplarla gözlenebilmektedir. Io’nun yüzeyinde erimiş silikat lav gölleri olduğu bilinmektedir. Ayrıca kükürt dioksitten oluşan çok ince bir atmosferi bulunmaktadır.

Europa: Dört ayın en küçüğü olan Europa, hemen hemen Ay boyutlarındadır. Europa Dünya dışında yaşam arayışımızdaki en umut verici yer olabilir. Bilim insanları Europa’nın buzlu yüzeyinin altında, Dünya yer alan okyanusların toplamından 2 kat daha fazla su içerdiği düşünülen bir tuzlu okyanusu olduğundan neredeyse eminler. Ve Dünya gibi, Europa’nın da kayalık bir manto ve demir çekirdek içerdiği düşünülüyor.

Europa'nın okyanusunun kaya ile temas halinde olduğunu gösteren çok güçlü kanıtlar var. Bu önemlidir çünkü bildiğimiz gibi yaşam üç temel "içerik" gerektirir: sıvı su, bir enerji kaynağı ve biyolojik yaşam formları için yapı taşları olarak kullanılacak organik bileşikler ve devamındaki süreçler.

Europa, bu bileşenlerin üçüne de sahip olabilir ve okyanusu, Güneş Sistemi’nin tüm varlığı boyunca, yaşamın orada başlamasına ve evrimleşmesine yetecek kadar uzun bir süre var olmuş olabilir.

Ganymade: Güneş Sistemi’ndeki en büyük uydudur. Merkür ve Plüton’dan bile büyüktür. Ganymede'in, Dünya yüzeyindeki tüm sulardan daha fazla su tutabilecek bir yeraltı tuzlu su okyanusuna sahip olduğuna dair güçlü kanıtlar var. Ayrıca zayıf bir oksijen içeren atmosfere sahip olduğu bilinmektedir.

Ganymede, kendi manyetik alanına sahip olduğu bilinen tek aydır (tipik olarak Dünya gibi gezegenlerde bulunur). Manyetik alan, gök cisminin kutuplarını çevreleyen auroralara veya parlak gaz şeritlerine neden olur.

Callisto: Yüzeyi buz ve kayalardan oluşan Callisto’nun çok sayıda krateri olduğu görülmektedir. Bilim insanları yüzeyindeki, parlak alanların çoğunlukla buz olduğunu ve daha koyu lekelerin buzun aşındığı alanlar olduğunu düşünüyor.

NASA'nın Galileo uzay aracı, Callisto'da ince bir karbondioksit atmosferi tespit etti. Daha sonra yapılan araştırmalar Callisto'nun atmosferinde hidrojen ve oksijen olduğunu belirledi.