Hatice Nüzhet Toydemir Gökdoğan (1910-2003)

Türkiye Cumhuriyeti’nin İlk Kadın Astronomu, İlk Kadın Dekanı ve İlk Kadın Senatörü: Hatice Nüzhet Toydemir Gökdoğan (1910-2003)

14 Ağustos 1910 tarihinde İstanbul’da doğan Nüzhet Toydemir Gökdoğan, Lise eğitimini tamamladıktan sonra, Atatürk’ün de isteğiyle, Fransa’da Lyon Üniversitesi’nde Matematik-Fen lisans öğrenimine devam etmiştir. Paris Rasathanesinde staj yaptıktan sonra memlekete geri dönmüştür.

Yurda döndükten sonra İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi Enstitüsü’ne ilk Türk doçent olarak atanmıştır. Doktora öğrenimini tamamlarken, Üniversiteye gözlemevi kurulmasında dair önemli çalışmalar üstlenmiştir. 1948’de Fen Fakültesi profesörlüğüne yükselmiş ve üniversite senatörü olmuştur.

Türk Matematik derneği’nin, Türk Üniversiteli Kadınlar Derneği’nin kurucularındandır ve daha sonrasında dekanlık görevini yerine getirirken ‘’Türk Astronomi Derneği’’ ni kurmuş ve yirmi yıl kadar başkanlığını yapmıştır. 

Lise düzeyinde ‘’Astronomi’’ eğitimine büyük katkıları olmuş ve ‘’Kozmografya’’, ‘’Liseler için Cebir Temrinleri’’, ‘’Kürevi Astronomi’’ ve ‘’Astronomi’’ isimli ders kitapları yayınlamıştır.

1951-52’de ABD'nin  Michigan eyaletine gitti. Ann Arbos, McMath­Hulbert gözlemevlerinde ve Wilson Dağ Gözlemevi ile Palomar Dağı Gözlemevi’nin bulunduğu Pasedena'da çalıştı.

Gökdoğan, 1980'de dekanlık ve bölüm başkanlığı görevlerini sürdürmekte iken emekli oldu. Akademik yaşamı boyunca 6 ders kitabı çevirdi; 3 ders kitabı yazdı; 13 bilimsel makalesi yayınlandı. TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi'nin kurulmasında ilk adımların atılışında rol oynadı.

24 Nisan 2003 tarihinde 92 yaşında hayatını kaybetti.